โดย ชาย วีรพล
ผู้นำคนนี้อาจกำหนดทิศทาง ศีลธรรม การเมือง และสังคมโลกไปอีกหลายสิบปี
ปี 2025 กำลังจะเป็นอีกหนึ่งปีประวัติศาสตร์ เมื่อโลกต้องเฝ้ารอการเลือกสมเด็จพระสันตะปาปาพระองค์ใหม่ หลังการสิ้นพระชนม์ของโป๊ปฟรานซิส
เหตุการณ์นี้ไม่เพียงเกี่ยวข้องกับชาวคาทอลิก 1.4 พันล้านคนเท่านั้น แต่ยังส่งผลต่อแนวทางศีลธรรม การเมือง และสังคมโลกในอีกหลายทศวรรษข้างหน้า
ทำไมการเลือกครั้งนี้สำคัญต่อโลก
สมเด็จพระสันตะปาปาไม่ใช่แค่ผู้นำสูงสุดของศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก แต่ทรงมีสถานะเป็น “เสียงศีลธรรม” ของประชาคมโลก ทรงมีบทบาทที่ขยายไปไกลกว่าศาสนา ทั้งในด้านนโยบายสาธารณะ ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ และการขับเคลื่อนประเด็นสำคัญระดับโลก
พระดำรัสเกี่ยวกับโลกร้อน ความเท่าเทียม สิทธิมนุษยชน ถูกนำไปเป็นแนวทางในการกำหนดนโยบายของหลายรัฐบาล การแทรกแซงเชิงสันติระหว่างประเทศ เช่น การเจรจาระหว่างสหรัฐฯ กับคิวบา หรือการเรียกร้องสันติภาพในยูเครน ล้วนสะท้อนบทบาททางการทูตของโป๊ปในโลกยุคใหม่
ขณะเดียวกัน สมเด็จพระสันตะปาปายังทรงพยายามลดความขัดแย้งระหว่างศาสนา และผลักดันการพูดคุยระหว่างวัฒนธรรมต่างๆ พร้อมกันนั้น ยังทรงเป็นสัญลักษณ์แห่งความหวังในยามที่โลกเผชิญวิกฤตซ้ำแล้วซ้ำเล่า
โลกอยากเห็นโป๊ปแบบไหน
ความปรารถนาเกี่ยวกับสมเด็จพระสันตะปาปาพระองค์ใหม่แตกออกเป็นสองกระแสหลักอย่างชัดเจน
ฝ่ายหนึ่งต้องการเห็นผู้นำในแนวทางของโป๊ปฟรานซิส ผู้เปิดกว้าง สนับสนุนสิทธิของผู้อพยพ ส่งเสริมสิทธิมนุษยชน และยืนหยัดต่อสู้กับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
อีกฝ่ายปรารถนาจะได้ผู้นำที่ยึดถือแนวทางดั้งเดิม เข้มงวดกับหลักคำสอน และนำคริสตจักรกลับสู่กฎเกณฑ์เก่าอย่างเคร่งครัด
แม้แต่ผู้ที่ไม่ได้เป็นคาทอลิกก็ยังมีความหวังว่าผู้นำคนใหม่จะสามารถขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงทางสังคมเชิงบวกในระดับโลกได้เช่นเดียวกับโป๊ปฟรานซิส

ความซับซ้อนของการเลือกตั้งครั้งนี้
การเลือกสมเด็จพระสันตะปาปาในปี 2025 มีความท้าทายหลายประการที่ไม่อาจมองข้าม
- คาร์ดินัลผู้มีสิทธิลงคะแนน 135 คน มาจาก 71 ประเทศทั่วโลก พวกเขานำมุมมอง ภาษา และวัฒนธรรมที่แตกต่างเข้าสู่กระบวนการเลือกตั้ง ซึ่งอาจทำให้การสื่อสารและการเจรจาเต็มไปด้วยความยากลำบาก
- นอกจากนี้ ยังมีการแบ่งฝ่ายอย่างชัดเจนระหว่างฝ่ายก้าวหน้าและฝ่ายอนุรักษ์นิยม โดยมีรายงานว่าคาร์ดินัลจากแอฟริกาและยุโรปตะวันออกอาจรวมตัวกันเพื่อสนับสนุนแนวทางที่เข้มงวดมากขึ้น เช่น การคัดค้านการอวยพรคู่รักเพศเดียวกัน
- ในวาติกันเอง การล็อบบี้และการเมืองภายในก็รุนแรงไม่แพ้กัน คาร์ดินัลบางกลุ่มพยายามโน้มน้าวผู้อื่นอย่างเงียบๆ เพื่อสนับสนุนผู้สมัครที่ตนเองเลือกไว้
- โซเชียลมีเดียยังเพิ่มแรงกดดันมหาศาล กระแสข่าวลือ การวิเคราะห์เชิงลึก และทฤษฎีสมคบคิดที่แพร่กระจายอย่างรวดเร็ว ทำให้คาร์ดินัลหลายคนอาจรู้สึกเหมือนกำลังตัดสินใจภายใต้สายตาของโลกทั้งใบ
- ยิ่งไปกว่านั้น ความคาดหวังสูงยิ่งทำให้สถานการณ์ตึงเครียดมากขึ้น การเลือกตั้งต้องดำเนินไปอย่างรวดเร็วแต่แม่นยำ หากการเลือกตั้งล่าช้าเกิน 2-3 วันจนกลายเป็นสัปดาห์หรือเดือน อาจส่งผลต่อความน่าเชื่อถือของคริสตจักรในสายตาสาธารณชน
ขั้นตอนการเลือกสมเด็จพระสันตะปาปา
การเลือกตั้งจะเกิดขึ้นในโบสถ์ซิสติน ที่นครรัฐวาติกัน
คาร์ดินัลจะเริ่มกระบวนการด้วยการสวดภาวนา ก่อนจะลงคะแนนวันละสองรอบ คือช่วงเช้าและช่วงบ่าย
หากผลการลงคะแนนยังไม่มีผู้ใดได้เสียงข้างมากถึงสองในสาม จะมีควันดำพวยพุ่งออกจากปล่องไฟสัญลักษณ์
แต่เมื่อคาร์ดินัลลงมติเลือกได้แล้ว ควันขาวจะลอยขึ้น บ่งบอกว่าโลกได้สมเด็จพระสันตะปาปาพระองค์ใหม่
จากนั้น สมเด็จพระสันตะปาปาพระองค์ใหม่จะปรากฏตัวที่ระเบียงมหาวิหารเซนต์ปีเตอร์ เพื่อทักทายและอวยพรต่อโลก

ตัวเต็งในปี 2025
แม้ไม่มีใครสามารถคาดการณ์ได้อย่างแม่นยำ แต่สองรายชื่อที่ถูกพูดถึงบ่อยที่สุด ได้แก่
- คาร์ดินัล ปิเอโตร ปาโรลิน จากอิตาลี นักการทูตผู้มากประสบการณ์ในเวทีโลก
- คาร์ดินัล หลุยส์ อันโตนิโอ ตากเล จากฟิลิปปินส์ ผู้ได้รับฉายาว่า “ฟรานซิสแห่งเอเชีย” ด้วยแนวทางที่เปิดกว้างและเข้าใจโลกสมัยใหม่
อย่างไรก็ตาม หลายฝ่ายเตือนว่าม้ามืดยังมีโอกาสสูงในปีนี้ เนื่องจากสมดุลระหว่างฝ่ายต่างๆ ยังไม่แน่นอน
การเลือกตั้งที่สะท้อนอนาคตของโลก
การเลือกสมเด็จพระสันตะปาปาในปี 2025 จึงไม่ได้เป็นเพียงพิธีกรรมทางศาสนา หากแต่เป็นการเลือกเสียงที่กำหนดทิศทางจริยธรรมของมนุษยชาติในศตวรรษที่ 21
ในโลกที่เต็มไปด้วยความขัดแย้งและความสับสน โลกกำลังรอคอยผู้นำทางจิตวิญญาณคนใหม่ ที่จะช่วยส่องทางให้มนุษยชาติก้าวเดินต่อไปได้ด้วยศรัทธา ความหวัง และปัญญา
อ่านเพิ่มเติมได้ที่
The Guardian: Lobbying for next pope heats up
The Guardian: The Guardian view on the coming papal conclave
CNN: Analysis: Cardinals prepare to battle over the future direction of the Catholic Church
CNN: Pope Francis addresses pushback from African bishops on same-sex blessing
NPR: Word of the Week: The papal ‘conclave’ and its secretive origins
The Guardian: Vatican power struggle
The Guardian: Conclave: the Vatican’s secret process for choosing a new pope
National Catholic Register: The College of Cardinals 2023
เกี่ยวกับผู้เขียน

ชาย ในระบบโรงเรียน เขาศึกษามาทางด้านวิศวกรรมโยธา มีประสบการณ์ด้านวิชาการเกี่ยวกับน้ำและสภาพอากาศ เขาก้าวเข้าสู่วงการ Startup มีความสนใจในการขับเคลื่อนภาคประชาชน โดยมองผ่านด้าน non-technical เช่น ศิลปะ ประวัติศาสตร์ และการเมือง เขายังมีโอกาสคลุกคลีกับศิลปินที่มีความหลากหลายและมุมมองที่แตกต่าง ทำให้เขาได้เรียนรู้และเปิดรับแนวคิดใหม่ๆ เกี่ยวกับโลก
ปัจจุบันเขาทำงานในด้าน IoT และการบริหารจัดการพลังงาน